dịch vụ luật sư, tư vấn luật, công ty luật, luật sư, luật sư hà nội

Luật sư tư vấn:

Với trường hợp này, căn cứ theo các quy định của pháp luật, Luật sư có quan điểm tư vấn như sau:

Trước tiên cần xem xét các quy định liên quan đến điều kiện thực hiện quyền thừa kế:

Theo khoản 1 Điều 188 Luật Đất đai năm 2013 người sử dụng đất được thực hiện quyền thừa kế quyền sử dụng đất khi có các điều kiện sau:

 Có Giấy chứng nhận, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 186 và trường hợp nhận thừa kế quy định tại khoản 1 Điều 168 Luật Đất đai năm 2013;

- Đất không có tranh chấp;

- Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án;

- Trong thời hạn sử dụng đất.

Ngoài ra, tại điểm c khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai năm 2013 có quy định: Văn bản về thừa kế quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật về dân sự.

Về nguyên tắc chỉ khi có Giấy chứng nhận người sử dụng đất mới có đầy đủ quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, trong đó bao gồm quyền để lại di sản thừa kế.  Bên cạnh đó, việc phân chia tài sản thừa kế và nghĩa vụ thừa kế được dựa vào hai căn cứ chủ yếu là thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật.

Với trường hợp của bạn, pháp luật quy định và đưa ra bốn  (04) điều kiện trên áp dụng đối với trường hợp người sử dụng đất (ông bạn) thực hiện để lại quyền thừa kế theo di chúc (khi lập di chúc thì người sử dụng đất thể hiện ý chí của mình trong việc để lại di sản).

Mặt khác, trường hợp lập di chúc bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực người sử dụng đất phải có Giấy chứng nhận thì khi đó mới đủ điều kiện để công chứng hoặc chứng thực; trường hợp lập di chúc có người làm chứng hoặc không có người làm chứng thì người đang sử dụng đất vẫn được thể hiện ý chí của mình là để lại quyền sử dụng đất dù không có Giấy chứng nhận.

Theo Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành thì khi quyền sử dụng đất được xác định là di sản thì sẽ được chia di sản thừa kế.

Vậy, theo các quy định trên thì có thể hiểu đất không có Sổ đỏ thì vẫn có thể được chia thừa kế; một số trường hợp như đất sử dụng không hợp pháp thì không phải là di sản nên không được chia. Tuy nhiên, bạn có nói đất này lại đang có tranh chấp mốc giới với nhà bên cạnh, do đó theo quan điểm tư vấn của Luật sư thì đất này ông bạn nếu muốn lập di chúc để phân định việc thừa kế là rất khó bởi ông bạn phải chứng minh được đất này thuộc sở hữu hợp pháp của mình khi chưa có sổ đỏ (đó là chưa tính đến trường hợp đất thuộc tài sản chung của vợ chồng ông bà vì nếu hình thành trong thời kỳ hôn nhân). Và nếu xét lại 04 trường hợp tại khoản 1 Điều 188 Luật Đất đai năm 2013 đã phân tích ban đầu cũng cho thấy việc đất đang có tranh chấp là một trong những điều kiện không thực hiện được quyền thừa kế.

                                                                                                                                    Luật sư Trần Sỹ Tiến

                                                                                                                                                           Công ty Luật TNHH Hà Nội VDT